hamed

فیلیپ بورگوا (1956) استاد دپارتمان روانشناسی UCLA و مدیر مرکز پزشکی اجتماعی است. تحصیلاتش را در لیسانس علوم اجتماعی، هاروارد (1978)، فوق لیسانس مردم‌شناسی، استنفورد (1980)، دکتری مردم‌شناسی، استنفورد (1985)، پست دکتری، اکول نرمنال پاریس (1986) انجام داده. او از شاگردان اریک ولف و از شاخص‌ترین طرفداران نظریه نئومارکسیست و مردم‌شناسی پزشکی آمریکا است. کارهای بورگوا از اندیشه‌های پیر بوردیو و میشل فوکو تأثیر پذیرفته است. او تلاش می‌کند تا با ترکیب نظریه علوم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، تصویری از رابط نابرابری اجتماعی، قدرت و نحوه بروز آن در تجارب فردی ترسیم کند.بورگوا مطالعاتش را در همكاری با برنامه‌های مختلف، [...]

رویکردهای جدیدِ مداخله‌های توسعه‌ای در شهر و روستا، بر «اقدامات اجتماع‌محور» تاکید دارند. در خلاصه‌ترین معنی، یعنی نه تنها آنچه قرار است در جایی رخ دهد باید نتیجه بررسی و تصمیم آگاهانه اهالی آن مکان باشد بلکه باید در اجرا و نظارت بر آن نیز همین اهالی، دخیل باشند. همین است که امروز زیاد واژه‌های تسهیلگر و تسهیلگری به گوشمان می‌خورد. تسهیلگر، کسی است که مسئولیت می‌یابد تا همه کسانی را که به هر نحوی به آن مکان یا موضوع، ربطی دارند بیابد و آن‌ها را کنار هم بنشاند تا در گفت‌وگویی که معمولا طولانی، پر از تعارض و اختلاف [...]

  بررسی رئوس اندیشه سید جمال‌الدین[1]-- از سید جمال‌الدین اسدآبادی، تصاویر متفاوت و متناقضی بازنمایی می‌شود. او را از بانیان اندیشه «اصلاح دینی»، نظریه پردازان «بنیادگرایی اسلامی» و همچنین متفکران اندیشه «اتحاد اسلامی» به شمار می‌آورند. فعالیت‌ها و اندیشه‌های او بر جریان‌های سیاسی و اجتماعی دوران اخیرِ جهان اسلام سایه افکنده است. این تاثیر هم به جهت ویژگی‌های فردی و گستره فعالیت‌های او است و هم به واسطه شرایط سیاسی و اجتماعی خاص دورانی که سید در آن زیسته است. فعالیت‌های سید جمال‌الدین همزمان با اوج جریان‌های استعماری غرب است که در نتیجه آن مواجهه کشورهای اسلامی با دستاوردهای دولت‌های [...]

بازخوانی خوانش سید قطب از اسلام؛ بررسی رئوس اندیشه او[1]-- طلایه‌دار شهید بیداری اسلامی یا رهبر اسلام‌گرایان افراطی؟ پس از گذشت حدود نیم قرن از کشته شدن سید قطب همچنان هر دوی این تعابیر در مورد او و اندیشه‌هایش به کار می‌رود. برداشت‌های مختلفی از آن‌ها می‌شود و گروه‌های متعددی تحت تاثیر آموزه‌هایش تشکیل شده‌اند. گروه تروریستی «القاعده»، منتسب به این جریان فکری است و تنها در خود مصر که زادگاه سید قطب است سه گروه «التکفیر و الهجره»، «سازمان آزادی‌بخش اسلامی» و «الجهاد» خود را پیرو آموزه‌های او می‌دانند. گروه اول از «جامعه جاهلی» مصر کناره‌گیری کرده و در [...]

بررسی رئوس اندیشه او در کتاب «اسلام و مبانی قدرت»[1]-- علی عبدالرازق، یکی از متفکران مسلمان قرن 20 مصر است که با نظریه‌اش درخصوص اسلام سکولار و نفی خلافت شناخته می‌شود؛ موضوعی که برخلاف گفتمان غالب در کشورهای اسلامی بود و به همین‌رو با تکفیر، محاکمه و برخوردهای شدیدی مواجه شد. گرچه نمی‌توان نقش شرایط تاریخی و جغرافیایی مصر و نیز جایگاه خود عبدالرازق را در تشدید این برخوردها بی‌تاثیر دانست ولی موضوع خود اثر و صراحت متن و لحن آن نیز قابل توجه است؛ متنی نسبتا کوتاه و خالی از تعاریف و توضیحات نویسنده درخصوص پیش‌فرض‌های خود که قاعدتا [...]

جریانی که سید جمال‌الدین اسدآبادی، آغازگر آن بود به چه سرانجامی رسید و در دنیای امروز، چه جایگاهی دارد؟ آیا این اندیشه توانست بقا پیدا کرده و خود را بازتولید کند؟ چه کسانی، چه‌طور و در کجا؟ یکی از پاسخ‌هایی که به این سوالات داده می‌شود نام بردن از چند متفکر عرب و عموما مصری است که میراث‌داران سید جمال در خارج از کشور تصور می‌شوند. شیخ محمد عبده، محمد رشیدرضا، علی‌ عبدالرازق، حسن‌البنا و نیز سید قطب، متفکران و بعضا فعالان سیاسی و اجتماعی‌ای هستند که وامدار و میراث‌دار این تفکر، پس از سید جمال معرفی می‌شوند ولی در [...]

انسان‌شناسی اگر به وجود آمد به دلیل نیازی بود که جامعه قرن 19 به آن داشت. ادامه روند استعماری و موفقیت آن در گرو شناخت فرهنگ جوامع دور و دیگرانی بود که پیش از آن شاید بود و نبودشان برای جوامع توسعه‌یافته اهمیت چندانی نداشت. این ضرورت اجتماعی- سیاسی بود که رشته‌هایی مثل انسان‌شناسی را رشد و نمو داد و به منصه ظهور رساند. نیاز بود که نهادهای علمی این رشته را پدید آورد. در ایران اما این رشته کی و چرا وارد شد و به چه نیازی قرار بود پاسخ دهد؟ جایگاهش چه بود که زمانی در گروه فلسفه [...]

انسان شناسی برای زندگی روزمره (1): فرهنگ؟ "ای بی شخصیتِ بی فرهنگ!"، " فرهنگیان، مشکلات معیشتی بسیاری دارند."، "ما فرهنگِ آپارتمان نشینی نداریم."، " برای کاهش جرایم باید فرهنگ‌سازی کرد."، فرهنگ قوم کُرد، بسیار غنی است."، "ما در معرض تهاجم فرهنگی هستیم."، "اهل ادب و فرهنگ در جلسه ای گرد هم آمدند."، "فرهنگ دهخدا از کتاب های مرجع ماست"، "فرهنگ‌ستان زبان فارسی، معادل های جدیدی خلق می کند." ،" وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیانیه داد." ، "من و شوهرم فرهنگمان به هم نمی خورد." آیا در زندگی روزمره خود و اطرافیانتان جملاتی از این دست را شنیده اید؟ واژه [...]