یاداشت‌ها

دولت در جامعه، با زیرعنوان چگونه دولت ها و جوامع یکدیگر را متحول ساخته و شکل میدهند؟ کتاب جوئل میگدال، نویسنده آمریکایی 76 ساله است که  تالیف کتاب "جوامع قوی و دولت های ضعیف" را نیز در کارنامه خود دارد. میگدال این کتاب را در سال 2001 نوشته و یک و نیم دهه بعد، انتشارات کویر، با ترجمه محمدتقی دلفروز، ان را روانه بازار زبان فارسی کرده است؛ مترجم این کتاب، خود دارای مدرک دکترای علوم سیاسی از دانشگاه تهران است و ترجمه کتاب را نیز به اندیشه ورزان علوم سیاسی و جامعه شناسی تقدیم کرده است. همان طور که [...]

فیلیپ بورگوا (1956) استاد دپارتمان روانشناسی UCLA و مدیر مرکز پزشکی اجتماعی است. تحصیلاتش را در لیسانس علوم اجتماعی، هاروارد (1978)، فوق لیسانس مردم‌شناسی، استنفورد (1980)، دکتری مردم‌شناسی، استنفورد (1985)، پست دکتری، اکول نرمنال پاریس (1986) انجام داده. او از شاگردان اریک ولف و از شاخص‌ترین طرفداران نظریه نئومارکسیست و مردم‌شناسی پزشکی آمریکا است. کارهای بورگوا از اندیشه‌های پیر بوردیو و میشل فوکو تأثیر پذیرفته است. او تلاش می‌کند تا با ترکیب نظریه علوم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، تصویری از رابط نابرابری اجتماعی، قدرت و نحوه بروز آن در تجارب فردی ترسیم کند.بورگوا مطالعاتش را در همكاری با برنامه‌های مختلف، [...]

چکیده درحالی که گفته می‌شود واتس‌آپ اپلیکشن محبوب بسیاری از مردم دنیا به ویژه در کشورهای توسعه‌یافته است به نظر می‌رسد جامعه ایرانی ارتباط چندان خوبی با آن برقرار نکرده و هر چند پس از فیلترینگ تلگرام به ناچار بسیاری به آن روی آورده‌اند ولی همچنان برخی، دشواری‌های کار با انواع فیلترشکن را پذیرفته و در این شبکه اجتماعی باقی مانده‌اند. برخی هم که تن به این هجرت ناگزیر داده‌اند به صورتی مداوم، واتس‌آپ را در مقایسه با تلگرام قرار داده و آن را متهم به «ناقص بودن» و «ناکارآمدی» می‌کنند. اگر غرض، ارتباط سریع و جابه‌جایی فایل‌ها باشد که [...]

عجب روزی بود، به نیمه نرسیده، توانم برای ادامه دادنش صد بار ته کشید؛ وقتی که بارها به کودک افغانستانی‌ای که تازه با هم دوست شده‌ایم فکر کردم. درخواستش را مبنی بر گرفتن کارت عابر بانکی به نام خودم و برای پدرش سبک سنگین کردم، و هر بار از هر مسیری که رفتم، این ذهن بیمار، جز وحشتم نیفزود! هنوز «نه» را به خودم نگفته بودم که پژواک صدای او دوباره در گوشم پیچید: «خاله، می‌دونی من مهاجرم؟ البته ایران دنیا اومدما. خاله، دوست ندارم آدم‌ها بهم می‌گن افغانی. خاله، چرا به ما خط تلفن نمی‌دن؟ خاله، چرا بابام نمی‌تونه [...]

رویکردهای جدیدِ مداخله‌های توسعه‌ای در شهر و روستا، بر «اقدامات اجتماع‌محور» تاکید دارند. در خلاصه‌ترین معنی، یعنی نه تنها آنچه قرار است در جایی رخ دهد باید نتیجه بررسی و تصمیم آگاهانه اهالی آن مکان باشد بلکه باید در اجرا و نظارت بر آن نیز همین اهالی، دخیل باشند. همین است که امروز زیاد واژه‌های تسهیلگر و تسهیلگری به گوشمان می‌خورد. تسهیلگر، کسی است که مسئولیت می‌یابد تا همه کسانی را که به هر نحوی به آن مکان یا موضوع، ربطی دارند بیابد و آن‌ها را کنار هم بنشاند تا در گفت‌وگویی که معمولا طولانی، پر از تعارض و اختلاف [...]

نقاشی از حمیدرضا نبی، کودک بااستعداد محله اوقافی‌های کرج وقتی با خودم کنار آمدم که در 36 سالگی، برگردم به همان کاری که در 20 سالگی تجربه‌اش كرده و از آن فرار كرده بودم (تازه با حقوقی به مراتب پايين‌تر از آن زمان)، اين از نظر همه دوستانم تصمیم «احمقانه‌ای» بودم، خصوصا كه آن را از بين چند موقعيت كاري خوب، انتخاب كرده بودم. می‌توانستم سِمت مشاوره سازماني را بپذیرم، يا مثلا تسهیلگر یک پروژه بین‌المللی بشوم، و حتي همکار دانشگاه در یک پروژه میدانی جذاب؛ من ولی در کمال صحت و سلامت، «انتخاب» کرده بودم که تسهیلگر اجتماعی محله [...]

  شرح تصویر: محله‌های قزوین در دوره قاجار و پس از آن، به نقل از: سیر تاریخی بنای شهر قزوین و بناهای آن/ توجه به محله‌های شهری، یکی از گام‌های تحقق توسعه پایدار شهری در کشور است. برهمین اساس، مطالعات و برنامه‌های مختلفی پیرامون مفهوم محله‌ها و به منظور شناخت و تقویت آن‌ها صورت گرفته است. در ادبیات مدیریتی و شهری امروز، استفاده از واژه محله دوباره رایج شده و حتی در برخی نام‌گذاری‌ها و تقسیم‌بندی‌های مدیریتی نیز از آن استفاده می‌شود. با این‌حال برخی پژوهش‌ها حاکی از آنند که اتلاق واژه محله برای هر پهنه شهری، مناسب نبوده و [...]

شرح تصویر: سایت‌های مورد مطالعه بر روی نقشه ایران/ نوسنگی، دوره‌ایست که مهمترین ویژگی آن، تغییر در معیشت انسان‌هاست؛ تغییری که الگوهای موقت سکونت را به تدریج به سمت الگوی سکونت دائم در یک مکان خاص سوق می‌دهد. اینجاست که فضای «خانه» به عنوان فضایی متفاوت از «سرپناه‌«های پیش از آن متولد می‌شود. خانه کجاست و فضای خانگی دوران نوسنگی چه ویژگی‌هایی دارد؟ این مقاله با مروری بر گزارش‌های باستان‌شناسانه نُه سایت دوران نوسنگی ایران به بررسی این مسئله می‌پردازد. آثار سکونتگاهی به جای مانده در تپه‌های گنج‌دره، علی‌کش، عبدالحسین، گوران، زاغه، چغابنوت، سنگ چخماق، حاجی‌فیروز و سیلک در اینجا [...]

رسانه‌ها، فاصله‌ها را کم می‌کنند و امکان تجربیاتی را فراهم می‌آورند که تا پیش از آن میسر نبوده است. از آن جمله تجربه کریسمس است که برای نسل ما معنا و مفهوم خاصی دارد، عیدی که شاید در تجربه پدران و مادرانمان چنین اعتبار و کیفیتی نداشت. گرچه چیز زیادی درباره فلسفه آن و رسومش نمی‌دانیم، گرچه تاریخ دقیقش را از یاد می‌بریم و برای آمدنش لحظه‌شماری نمی‌کنیم و گاه ناغافل خود را در وسط آن می‌بینیم و دست‌پاچه می‌شویم که به دوستان ارمنی‌مان تبریک نگفته‌ایم ولی با همه این‌ها تجربه فرهنگی جدیدی برای ماست و همیشه شور و شعف [...]

مهاجرت بی‌رویه و افراطی به تهران که از دهه‌های آغازین قرن حاضر شروع شده و علی‌رغم تغییر شکل و ترکیب مهاجران، همچنان ادامه دارد به نظر بسیاری از صاحب‌نظران، ریشه و مهم‌ترین علت بسیاری از مشکلات دیگر آنست. در چنین فضایی، طرح مسئله انتقال پایتخت یا کمی پیش از آن، ایجاد جریان‌های مهاجرت معکوس از آن، گزینه‌هایی است که بیش از هر چیز حاکی از امکان‌ناپذیری کمک به تهران و اصلاح آن در شرایط فعلی‌اش است. با این حال، مشکلات بسیاری بر سر راه هر دوی این طرح‌ها وجود دارد که عملا آن‌ها را ناممکن جلوه می‌دهد. یکی از این [...]